"جاده ابریشم" سوژه جشنواره "سی‌پال" شد / از بحث سبک‌ها تا بخش رقابتی و نمایشی به روایت سهیلا جبری
تاریخ انتشار : 8 شهریور 1399
عطیه پژم – سهیلا جبری طراح لباس و مدیر جشنواره مد و لباس “سی‌پال” می‌گوید رویکرد امسال یعنی اقتباس و الهام از موضوع “جاده ابریشم” کمک می‌کند تا ما در این بخش بیشتر کار کنیم و فعالیت طراحان به‌نوعی تبدیل به یک رویکرد شود.
دی‌ماه سال گذشته بود که نخستین جشنواره اینترنتی مد و لباس “سی‌پال” به همت مؤسسه مد و لباس “چیامد” با مدیریت سهیلا جبری و دبیری خاتون شهبازی در راستای شناسایی، تشویق و حمایت خلاقان عرصه مد و لباس با کسب مجوز رسمی از بنیاد ملی مد و لباس ایران برگزار شد.
به‌تازگی فراخوان دومین دوره این جشنواره منتشرشده است و از همین رو گفت‌وگویی با سهیلا جبری مدیر این رویداد باهدف مرور نخستین جشنواره مد و لباس “سی‌پال” و بررسی چندوچون برپایی دوره دوم جشنواره از روند انتخاب موضوع تا جزئیات برگزاری داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
خانم جبری، برای دومین جشنواره اینترنتی مد و لباس “سی‌پال” چه برنامه‌هایی دارید؟
“سی‌پال” مقدمات خودش رو برای دومین دوره از ابتدای سال جدید شروع کرد. یادم است برای تعطیلات نوروز رسیده بودیم منزل مادرم و همانجا از خانم شهبازی پرسیدم خوب کی شروع کنیم و خانم شهبازی خندید و گفت بگذار بعد از تعطیلات که عملاً نشد چون در همان زمان علیرغم هشدار سیل در کرمانشاه ما نشست استارتاپی با بچه‌های “سی‌پال” کرمانشاه داشتیم. حتی در سفری که ما به بوشهر داشتم با دوستان عزیزی که در آن منطقه بودند دیدار و گفت‌وگو کردم و با هم درمورد جشنواره و رویکرد جشنواره صحبت کردیم. از آنجا که ما در دوره اول جشنواره در تمام مراحل حضور داشتیم و کارها را رصد می‌کردیم پس از پایان دوره اول “سی‌پال” تجربه و داشت‌های سال پیش را گردآوری مطالعه و برنامه‌ریزی کردیم و بعد از تعطیلات روند کارها شروع شد. از برنامه‌های مهم امسال جشنواره انتخاب موضوع تاریخی جغرافیایی فرهنگی و هنری با عنوان جاده ابریشم است که بستر مناسبی برای تحقیق و پژوهش و طراحی پیرامون این میراث ملی است. رویکرد طراحی در قالب سبک‌های جهانی در راستای تخصصی‌تر کردن جشنواره و همچنین برگزاری در دو بخش حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای از برنامه‌های جشنواره دوم است که طراحان عزیزم می‌توانند در قالب تک اثر و یا کالکشن آثار خود را برای حضور در جشنواره آماده کنند. فراخوان دومین دوره جشنواره مد و لباس “سی‌پال” هم‌زمان با نشست شورای راهبردی جوانان در سایت جشنواره “سی‌پال” رونمایی شد. این نشست که باهدف هم‌افزایی و حضور جوانان در بخش‌های داوری اجرایی راهبردی برگزار شد، با استقبال فوق‌العاده جوانان و حمایت و حضور پیشکسوتانی چون سرکار خانم دکتر کاتب رئیس دانشکده هنر دانشگاه الزهرا، جناب آقای دکتر احمد روستا، جناب آقای دکتر کاظمی دینان، جناب دکتر قلی زاده، جناب آقای مهدی صفایی، جناب آقای دکتر پیرزاد در عصر ششم شهریور به میزبانی مجتمع فنی تهران برگزار شد.
خانم جبری جشنواره مد و لباس “سی‌پال” سال گذشته در مجموعه فرهنگی آسمان زعفرانیه برگزار شد. قصد دارید دوباره جشنواره را در همان مکان برگزار کنید؟
تجربه خوبی از برگزاری جشنواره در مجموعه آسمان داریم که من همین‌جا از دکتر یارزاده تشکر می‌کنم، اما این بستگی به برنامه‌های مجموعه‌ها و مهیا بودن آن‌ها در زمان برگزاری جشنواره است. ازآنجاکه موضوع امسال جشنواره “جاده ابریشم” است شاید جشنواره را درجایی برگزار کنیم که با این تفکر و اندیشه همخوانی بیشتری داشته باشد. گرچه سعی ما بر این است که با دکور مینی‌مال فضا را به موضوع جشنواره نزدیک کنیم که در این رابطه نشست‌هایی هم داشته‌ایم و پیشنهاد‌هایی نیز در رابطه با رویکرد “جاده ابریشم” گرفته‌ایم و دوستانی هم اعلام آمادگی کردند که در حال بررسی آن‌ها هستیم.
موضوع دومین دوره جشنواره یعنی “جاده ابریشم” ذهن من را به خود درگیر کرده است. چطور شد به این فکر افتادید تا برای جشنواره امسال موضوع انتخاب کنید؟
یکی از دلایلی که ما برای جشنواره امسال موضوع انتخاب کردیم این بود که من به‌شدت احساس می‌کنم ما طراحان در همه حیطه‌ها نیاز داریم در ارتباط باکارهایی که انجام می‌دهیم قدری تحقیق، مطالعه و پژوهش داشته باشیم. واقعیت این است که ما در حوزه مد و لباس بسیار کم سراغ تحقیق و پژوهش می‌رویم. شاید انتخاب موضوع برای جشنواره مد و لباس “سی‌پال” باعث شود که ما هرسال در یک بستر تحقیق و پژوهش کنیم. مسئله دوم این است که ما در بحث اقتباس بسیار کم‌کار کرده‌ایم. شاید رویکرد امسال که به دلیل اقتباس و الهام از موضوع “جاده ابریشم” است کمک کند تا ما در این بخش بیشتر کار کنیم و فعالیت طراحان مد و لباس به‌نوعی تبدیل به یک رویکرد شود نه کارکولاژ و کپی. وقتی راجع به یک موضوعی صحبت می‌شود شاید اولین چیزی که به ذهنمان می‌رسد این است که در خوش‌بینانه‌ترین حالت آن نقوش را روی لباس‌هایمان چاپ کنیم؛ بنابراین این ماجرا نشان‌دهنده این است که ما در بخش الهام و اقتباس بسیار کم‌کار کرده‌ایم. جشنواره این محمل را ایجاد می‌کند که ما روی یک موضوع تمرکز کنیم و از آن الهام و اقتباس بگیریم. مسئله بعدی این است که ما امسال در جشنواره مد و لباس “سی‌پال”، بحث سبک‌ها را عنوان کرده‌ایم و از همه طراحان عزیز خواسته‌ایم که در قالب سبک کار کنند. خود این قضیه باعث می‌شود که طراحان ما آشنایی بیشتری با مطالعه سبک‌های جهانی پیدا کنند. حتی به آن‌ها کمک می‌کند تا ببینند آثارش به چه سبکی نزدیک است یا در چه سبکی دارند کار می‌کنند. یکی از تصمیماتی که امسال گرفته‌ایم در مورد بخش حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای است. همیشه برای خود من جای سؤال بود و احساس می‌کردم اگر کار دوستان دانشجوی عزیز و یا هنرآموزان جدیدی که دارند به این حیطه اضافه می‌شوند و اشتیاق حضور در جشنواره را دارند، بخواهد با کار پیشکسوتان عزیزی که زحمت بیشتری کشیده‌اند و جایگاه تعریف‌شده‌ای دارند وارد رقابت شوند، رقابت آن‌ها رقابت منصفانه‌ای نخواهد بود و به همین خاطر ما در این دوره آمدیم بخش حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای را از هم جدا کردیم. در بخش حرفه‌ای طبیعتاً توقع بیشتری از افراد داریم و آن‌ها باید بسیاری از موارد را رعایت کنند. همین قضیه باعث می‌شود که افرادی که غیرحرفه‌ای هستند احساس کنند در یک جایگاه کمی آسان‌تر قرارگرفته‌اند و شاید با اغماض بیشتری به کارهای آن‌ها نگاه می‌شود. ما سال گذشته فقط بخش تک‌اثر را داشتیم ولی امسال بخش کالکشن را هم به جشنواره اضافه کرده‌ایم. به نظر من یک طراح با یک تک اثر نمی‌تواند از فکر و اندیشه خودش دفاع کند. کالکشن این فرصت را به طراح می‌دهد تا مؤلفه‌های خودش را در چند اثر متبلور کند از طرفی ارائه یک کالکشن طبیعتاً مطالعه و تحقیق بیشتری را می‌طلبد. فکر می‌کنم اضافه شدن بخش کالکشن به تخصصی شدن جشنواره ما کمک زیادی می‌کند. امسال اتفاقات بسیار زیادی در جشنواره مد و لباس “سی‌پال” افتاده است. ما امسال بخش رقابتی و نمایشی را داریم. ما از پیشکسوتان دعوت کردیم که برای ما آثارشان را در بخش نمایشی و غیررقابتی بفرستند و در طول جشنواره با دوستان جوان تعامل داشته باشند و با همدیگر صحبت کنند. همچنین در این بخش میزبان آثار خلاقانه و نوآورانه هستیم. در بخش رقابتی هم کارها در قالب رقابتی است.
کلیه آثار جشنواره با موضوع جاده ابریشم است؟
نه لزوماً. شرکت‌کنندگان در هر بخش جشنواره می‌توانند با دو رویکرد جاده ابریشم و بخش آزاد شرکت کنند. در فراخوان جشنواره “سی‌پال” نه‌تنها موضوع بلکه برای تمام مراحل گزینش آثار گزینه انتخابی وجود دارد.
در پایان اگر نکته‌ای باقی‌مانده است بفرمایید.
مسئله مهمی که وجود دارد و ممکن است جای سؤال پیش بیاورد بحث موضوع جشنواره است. موضوعی برای جشنواره اینترنتی مد و لباس “سی‌پال” انتخاب شده که بسیار چندجانبه است. “جاده ابریشم” یک میراث است که گنجینه تاریخی، جغرافیایی و هنری دارد. شاید جاده زبان و محملی برای گفتمان این عصر است. بسیار خوب است که ما یک موضوعی داریم که از هر جنبه می‌شود به آن نگاه کرد. در موضوع “جاده ابریشم” برای همه یک سری عناصر وجود دارد که بتوانند از آن الهام بگیرند، منتها آن چیزی که همه این‌ها را به هم پیوند می‌دهد همین زبان گفتمان است که ما آن را انتخاب کرده‌ایم. جاده ابریشم 67 کشور و 300 شهر را در برمی‌گیرد. اتفاقی که فکر می‌کنم در موضوع “جاده ابریشم” باید بیفتد این است که بیایم از چند عنصر از چند کشور اقتباس بگیرم. مثلاً نقوش اژدها از نقوش کشور چین وارد نقوش پارچه ما شده است. من فکر می‌کنم این تعامل را اگر به انتخاب خود طراح بگذاریم بهتر است تا اینکه بیایم روی بخشی از جاده ابریشم تمرکز کنیم. ما اگر فقط روی معماری متمرکز بشویم شاید بسیاری از چیزها را از دست بدهیم. شاید بسیاری از طراح‌ها در جاده ابریشم دغدغه‌های دیگری جز معماری داشته باشند. حتی شاید یک عده بخواهند از راه و جاده به‌صورت انتزاعی الهام بگیرند. بنابراین ما نباید این را منوط بر یک عنصر اختصاصی کنیم تا بتوانیم فکرهای متفاوت داشته باشیم. من فکر می‌کنم همین که پیوند فرهنگ‌های متفاوت را در یک اثر داشته باشیم، درواقع زبان گفتمان جاده ابریشم را احیا کرده‌ایم. باید اضافه کنم که پژوهشکده جشنواره “سی‌پال” در سایت جشنواره راه‌اندازی شده و من از همین فرصت استفاده کرده و دعوت می‌کنم از همه مؤلفین که معرفی کتاب پایان‌نامه تحقیق پژوهش و هرگونه نقد و بررسی مطالب برای دسترسی دیگران در سایت منتشر کنند و به‌زودی نشست تخصصی جاده ابریشم و نمایش فیلم برای طراحان برگزار می‌کنیم.