خلاصه کتاب: سوزندوزی های آسیای میانه با محوریت بخارادوزی

همان اندازه که نقوش در سوزنی ها دارای اهمیت و تصوری نمادین هستند، رنگ زمینه ی  پارچه نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. رنگ سفید پارچه طبق سنتی دیرین، نشان از نیروی محافظت کننده دارد.فلسفه ی نقصان در دوخت منسوجات بخارادوزی یکی از دقایق و ظرائف  منسوجات بخارادوزی، جنبه های آیینی و اعتقادی مستتر در آنهاست. در نمونه هایی از سوزنی، هنرمند، بخشی از نقوش طرح را ،ندوخته و به صورت ناقص رها میکند.سه فلسفه، برای ایجاد این نقصان، متصور است. اول آنکه، خالق پدیده ی کامل خداست و تنها اوست که قادر به خلق کمال است.دلیل دیگر اینکه، فرزند دختر، تشویق به فراگیری سوزندوزی شده و خود، دوخت سوزنی را به پایان برساند.از دیدگاه دیگر،این نقصان، نماد تداوم نسل هاست، به معنای آرزوی عروس برای داشتن دختری است که هنرمند باشد و به کار مادرش ادامه دهد.درباوربرخی نیز، این کاستی، محافظت کننده ی صاحب سوزنی از چشم زخم، تصور میشود

پیشینه ی باورها و اعتقادات در ماوراءالنهر : ماوراءالنهر، از دیرباز به خاطر آبادانی و وفور محصولات مراکز تولیدی و تاسیسات اقتصادی، پایگاه داد و ستد و مرکز تجارت بوده است.سمرقند، نخشب، ویشگرد،خجند، فرغانه، از بلاد ماوراء جیحون، در خطه ی خراسان ذکر شده است. ماوراانهر، قرن‌ها بزرگترین مهد تمدن ایرانی و مرکز حکومت های ایرانی بوده است.سرزمین ماوراءالنهر، به مفهومی گسترده در گذشته‌های دور، مهد پیدایی دو تمدن درخشان در خاورسغد و خوارزم بود و به سبب پیوندهای تجاری و سیاسی با چین و ترکستان از طریق خاور دور، با ایران و روم، از طریق باختر، ادیان گوناگون بودایی مانوی و زرتشتی و مسیحی همزمان در آنجا نفوذ داشته و معابد مختلف در کنار یکدیگر برپا بوده است و ادیان مختلف با کمترین تعصب در کنار هم می زیسته انددر میان فرهنگ های مختلف ماوراءالنهر فرهنگ ایرانی و خط و زبان ایرانی از درجه اعتبار و نفوذ فراوانی برخوردار بودپروفسور بار تولد مورخ و مستشرق بزرگ روسی در کتاب تاریخ سیاسی و اجتماعی آسیای مرکزی تا قرن دوازدهم می‌نویسد پیش از ورود مسلمانان در ماوراءالنهر مانند پارس مذهب طبقه حاکم آیین زرتشتی بود.مذهب زرتشت به میزان وسیعی در ماوراءالنهر، گسترش داشته است اما مذاهب دیگر نیز مانند بودایی و جامعه های مسیحی نیز در بعضی از نواحی از شکوفایی برخورداراست.تاکنون نیز، اهالی ماوراءالنهر، بیشتر مزارهای قدیمی را به مغان، نسبت می‌دهند.

 با نگاهی عمیق به تاریخ و ریشه‌های اعتقادی ساکنان ازبکستان که مرکز عمده ی منسوجات بخا را دوزی به شمار می‌رود، و نوع نقوش، می‌توان به اهمیت بررسی  نقوش و نمادهای به کار رفته درآنها، با محوریت اعتقادات ایشان، پی برد