جهانِ اشتراکی؛ اقتصاد و منابع |دکتر مهرداد فاخر

اما اقتصاد اشتراکی چه فایده‌ای برای بشر دارد؟

– مالکیت یکسان: در یک فضای اشتراکی، شما و سایر افرادی که از یک منبع یا امکان استفاده می‌کنید، همگی سهم یکسانی برای استفاده از آن دارید، درواقع مالک سهم خود برای استفاده از آن هستید و می‌توانید سود و درآمدزایی بیشتری نسبت به سایرین داشته باشید، بدون اینکه مالک منبع اصلی سرمایه یا امکان مورد نظر باشید.

– امکان خوداشتغالی: در فضای اشتراکیِ استفاده از منابع موجود، هر فردی می‌تواند به راحتی از سرویس اشتراکی که در اختیار او و سایرین قرار گرفته، درآمدزایی کند. مثلا با گسترش کسب‌وکارهای آنلاین در بخش ارائه‌ی خدمات حمل‌و‌نقل، هر فردی می‌تواند با یک عضویت ساده از وسیله‌ی خود درآمدزایی داشته باشد.

– کاهش آسیب‌دیدگی محیط زیست: در طی فرآیند اقتصاد اشتراکی، هر محصول یا خدمت به طور همزمان توسط چندین نفر مورد استفاده قرار می‌گیرد، و تا پایان چرخه‌ی کامل خود همچنان مورد بهره‌گیری قرار می‌گیرد، پس آسیب‌های زیست‌محیطی به مراتب کمتر خواهد بود.

آینده‌ی اقتصاد اشتراکی چگونه خواهد بود؟

بدیهی است که اقتصاد اشتراکی و در دسترس گذاشتن منابع برای استفاده‌ی همگان، با گسترش زندگی دیجیتال قطعا روبه‌رشد خواهد بود و آنچه که امروز می‌بینیم، شروع و گام‌های نخستین اقتصاد اشتراکی است. به مرور و با همه‌گیر شدن زندگی دیجیتال، افراد متوجه می‌شوند که سود و درآمدزایی آنان در روی‌آوردن به استفاده از منابع اشتراکی است. طبیعتا اگر هر فرد بخواهد مالک یک منبع باشد، هزینه‌های زیادی بابت نگهداری، رشد و مراقبت از آن منبع را متقبل می‌شود. پس بهترین کار استفاده از منبعی است که در دسترس همگان قرار گرفته و این امکان را به فرد می‌دهد که از آن به سهم خود استفاده کند و به درآمدزایی و سود برسد. در آینده‌ای نه‌چندان دور و با گسترش هرچه بیشتر فضای مجازی و زندگی دیجیتال، انسان تصمیم می‌گیرد که توان خود را در به‌کارگیری منابع اشتراکی برای رسیدن به سود صرف کند، نه به صورت جداگانه و با پذیرش ریسکِ شکست مالی. پس منابع اشتراکی می‌تواند بستری باشد برای تمام کسانی که قصد دارند در راهی ایمن­، مقرون‌به‌صرفه و سازگار با محیط زیست، به درآمد برسند و فعالیت اقتصادی داشته باشند.

مشاغل سنتی در دنیای نوین کسب‌وکار و اقتصاد مشارکتی چه سرنوشتی خواهند داشت؟

مشاغل سنتی‌تر هم می‌توانند در اکوسیستم‌های کسب‌وکاریِ نوین، همچنان به حیات خود ادامه بدهند، به شرط مطابقت دادن ایده‌های فروش و خدمات و بازاریابی با ارزش‌های نوین دنیای کسب‌وکار و پیوستن به استفاده‌کنندگان از منابع اشتراکی. در غیر این صورت، نه تنها متحمل هزینه‌های زیادی برای جبرانِ عقب‌ماندگی نسبت به کسب‌وکارهای پیشرفته خواهند بود، بلکه با سود کم و زوال تدریجی کسب‌وکار خود مواجه خواهند شد. همچنین برای کسب‌وکارهای نوپا و کارآفرینان کم‌تجربه، قرار گرفتن در اکوسیستم کسب‌وکار و بهره‌مندی از منابع اشتراکی برای پیش بردن اهداف اقتصادی، فرصتی مناسب است که با ریسک شکست مالی کمتری، کسب‌وکار خود را شروع کنند و در صورت شکست بتوانند دوباره از نو شروع کنند و کسب‌وکار خود را از نو راه‌اندازی کنند.