نقش طراحان لباس در مد پایدار/شمسی علیزاده رائف

تاریخ انتشار :10 مهر 1400

SUSTAINABLE FASHION
نقش طراحان لباس در مد پایدار

شمسی علیزاده رائف/چکیده مقاله

با افزایش روزافزون جمعّیت و با تزریق آلاینده های مختلف و پسماند تولیدات از جمله پوشاک به محیط زیست، آینده بسیار خطرناکی در پیش روی جهان است که اگر پیشگیری لازم صورت نپذیرد،   این امر موجب تسریع نابودی کره خاکی خواهد شد. صنعت پوشاك از سه بعد تهیه مواد خام، فرآیند  نگهداری البسه و انهدام ضایعات، از آلوده كننده ترین صنایع جهان اســت. پی گیریهای فعالان محیط زیست، دست اندرکاران صنعت مد را بر آن داشته که برای حل این معضل راه چاره ای بیاندیشند؛ از جمله این راه حلها استفاده از مواد اولیه ی سازگار با محیط زیست، اسلوفشن،کمک گرفتن از سلبریتیها با تغییرالگوی اهالی مد، خرید و فروش لباسهای دست دوم،  انجام تغییرات روی پوشاک غیرمستعمل، استفاده از پسماند پوشاک برای تولید سایر محصولات ضروری یا غیرضروری و…را می توان نام برد. اما این راه حلها برای از بین بردن آثار مخرب فست فشن کافی نبوده و بیش از این، نیاز به بازنگری و ارایه انواع ایده های کاربردی برای نجات از این معضل را دارد. چالش اصلی این است كه بین جنبه های مختلف مردم، سود، زمین یا به عبارت دیگر جنبه های اجتماعی، اقتصادی و اكولوژیكی تعادل برقرار شود ( ال كینگتو،٢٠٠٢ ).

تعریف مد:

مد به تغییر سلیقه ناگهانى و مکرر همه یا برخى از افراد یک جامعه اطلاق مى‌شود و منجر به گرایش به رفتارى خاص، یا مصرف کالاى به خصوصى، یا در پیش گرفتن سبکى خاص در زندگى مى‏‌شود.در بیان اسکاروایلد مد به نحو دیگر معرفی شده: مد صرفا شکلی از نازیبایی و زشتی است؛ چنان زشت که ما را مجبور می کند هر 6 ماه یک بار آن را عوض کنیم .

تعریف فست فشن:                                                                                               

فست فشن به شرکت های تولید پوشاکی اتلاق می شود که با تولید سریع و سرسام آور و همچنین با قیمت های پایین سعی دارند به سود بیشتری برسند و شما را به مشتری دائمی خود تبدیل کنند. فست فشن ها در واقع مد را از روی کت واک ها در کمترین زمان ممکن (حداکثر دو هفته) به فروشگاه ها و مغازه ها می آورند. فست فشن این باور را در مردم ایجاد می کند که باید بیشتر و بیشتر خرید کنند. به طوری که همیشه لباس های آن ها متناسب با مد روز باشد و از آنجایی که حداکثر دو هفته تولید ترند جدید بیشتر طول نمی کشد دوباره این احساس نیاز تمدید می شود و مردم دوست دارند لباس های جدید و مد روز را به کمد لباس خود اضافه کنند.

تعریف محیط زیست: 

طبق تعریفی از یونسکو « محیط زیست همه چیز یا تقریباً همه چیز را در بر می گیرد. انسان ، طبیعت و روابط بین این دو را شامل می شود. در کلیه ی فعالیتهای بشر تأثیر دارد و ضمناً از آنها متاثر می شود. »( فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست)

تعریف توسعه پایدار:                                                                                                

 توسعه پایدار عبارت است از توسعه ای كه نیازهای نسل های كنونی جهان را تامین نماید، بدون اینكه این توسعه توانایی نسل های آینده را در بر آوردن نیاز های خود به مخاطره افكند و این  توسعه پایدار رابطه انسان با طبیعت در سراسر جهان است.                                               

 اولویت نسبی که به ابعاد مختلف توسعه پایدار داده می شود در هر کشور،جامعه، فرهنگ و حتی در هر موقعیت و در طول زمان،‌ متفاوت است. به همین دلیل درحالی که توسعه پایدار یک چالش جهانی است،‌ راهکارهای عملی فقط می تواند به صورت ملی، محلی و بومی تعریف شود. رویکردهای توسعه پایدار انعکاسی از تنوع چالشهای اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و سیاسی است که ‎ کشورهای مختلف با آن مواجه اند و تفسیرهای متعدد و مختلف از توسعه پایدار از ارزشها و علائق مختلف در جوامع مختلف مشتق می شود.

مد پایدار (sustainable fashion  )

حفظ محیط زیست امروزه یکی از دغدغه های اصلی جوامع بشری است، از آنجایی که صنعت مد یکی از آلوده ترین صنعت های جهان است، بعضی از شرکت های تولید پوشاک، اساس فعالیت های خود را در راستای مد پایدار قرار داده اند. ولی هنوز بسیاری از شرکت های تولید انبوه تغییری در ساختار تولیدات خود ایجاد نکرده اند. روش های مختلفی برای تولید پوشاک پایدار وجود دارد، اما به طور کلی راهبرد مد پایدار در زمینه ی تولید و مصرف پوشاک ، از هفت اصل زیر پیروی می کند.

On demand & custom made -1  تقاضا و تولید سفارشی

Green & clean -2  سبز و پاک

High Quality & Timeless Design -3 کیفیت بالا و طراحی بدون محدودیت زمان

Fair and Ethical -4 عادلانه و اخلاقی

Repair& Upcycle Redesign -5   تعمیر، طراحی مجدد و بازیافت

 Swap &Rent, Loan -6اجاره، قرض و مبادله

( Secondhand & Vintage) – 7دست دوم و با ارزش

آسیب های فست فشن به محیط زیست:                                                                       

 تاثیر فست فشن بر محیط زیست بسیار زیاد است. استفاده از رنگهای منسوج سمی ، سوختهای فسیلی، آفت کشها، آلودگی آب،  هوا، خاک، آلودگی اقیانوسها از میکروالیافها، گرم شدن کره زمین ، کاهش منابع طبیعی، کشتار و آسیب حیوانات، به کارگیری کارگران با دستمزدهای پایین در محیط های خطرناک و  بدون برخورداری از حقوق اولیه انسانی، تولید مقادیر زیادی ضایعات منسوج، اعتیاد مصرف کننده به خرید بیشتر وانباشته شدن انبوهی از پوشاک بی مصرف که پس از چندی دور انداخته و در محیط  زیست انباشته می شود.

نقش طراحان لباس در مدپایدار

 طراحان لباس با بهره گیری از راهبردهای پایداری و تمرکز بیشتر بر روی ارزشها (ارزش استفاده، ارزش احساسی، ارزش فرهنگی- اجتماعی، ارزش زیست محیطی، ارزش افزوده از طریق خدمات و ارزش آینده گرا ) می توانند تغییرات  بزرگی  در صنعت مد ایجاد کرده و نقش بسزایی در توسعه پایدار ایفا کنند.طراح می تواند با تك تك انتخاب های خود از تولید مواد زائد و زباله های بیشتر  جلوگیری كند یا با استفاده از الیاف پایدار تأثیرات زیست محیطی را به حداقل برساند و با انتخاب تكنولوژی های مناسب مصرف انرژی را در روند تولید به حداقل برساند. به وسیله خلاقیت طراح است كه بازار به تدریج با اندیشه های نو آشنا می شود و به سمت استقبال از محصولات جدید پایدار پیش می رود. ساخت ارزش های معنوی برای محصول از پارامترهای قابل توجه است. اگر طراح موفق شود كه ارزش معنوی بزرگی برای محصول خلق كند، به طور خودكار مصرف كننده محصول را برای مدت طولانی تر نگه خواهد داشت. در هنگام استفاده از روش طراحی پایدار، طراح باید روی پیوندهای عاطفی كه مصرف كننده می تواند با محصول ایجاد كند تمركز كند.از جمله طراحان پیش رو در مد پایدار می توان به  استلا مک کارتنی ، کتی جونز ، ویوین وستوود ، ایلین فیشر مارا هافمن و اسپنسر فیپز اشاره نمود.بخش اجرایی پایان نامه ام در مقطع کارشناسی  و چکیده ای از مطالب را با شما به اشتراک می گذارم . اگر شما هم با موضوع مد پایدار پایان نامه ویا مقاله ای آماده کردید می توانید در ویژه نامه سی پال منتشر کنید.

برخی از مزایای لباسهای چند منظوره یا چند تکه ضمن ایجاد تنوع و یادآوری مراقبت از محیط زیست، به شرح ذیل است:

کاهش مصرف پارچه و ملزومات / کاهش برداشت از منابع کشاورزی و معدنی و صنعتی/

co2 کاهش  گاز / کاهش تولید پسماند پوشاک / کاهش مصرف مواد شیمیایی

افزایش دوره ماندگاری پوشاک نزد مصرف کننده / کاهش مصرف سوخت و انرژی

کاهش هزینه تولید / بقاء نسل آینده

گردآورنده:شمسی علیزاده رائف

chiamod