سهیلا جبری یکی از طراحان لباس حاضر در نخستین جشنواره سبک جدید اسلامی ایرانی که از 29 آذر تا 3 دی‌ماه در استانبول برگزار شد، در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین در مورد این جشنواره، گفت: جشنواره سبک جدید ایرانی اسلامی با همت موسسه مدسازان و حمایت بنیاد ملی مد و لباس برگزار شد و بیش از 100 اثر از طراحانی مانند مینو پدرام، مریم یاسینی، آزاده عسگری و… در آن به نمایش درآمد. همچنین آثاری از طراحان شهرهای مختلف ایران نیز در جشنواره حضور داشت و این موضوع یکی از نکات مثبت این جشنواره بود.

او با اشاره به نحوه انتخاب طراحان گفت: بنیاد ملی مد و لباس از تعدادی طراح دعوت کرد و پس از ارسال آثار، داوری و انتخاب آن‌ها برای نمایش در ترکیه انجام شد. فکر می‌کنم برای این کار از طراحانی دعوت شده بود که کارهای آن‌ها وجهه فرهنگی داشته و ویژگی‌های ایرانی داشته باشد.

جبری در مورد شرایط برگزاری این نمایشگاه گفت: هر حرکتی در ابتدا کمی و کاستی‌هایی دارد که در موجودیت حرکت برای رسیدن به رشد و کمال مطلوب الزامی است و از آن‌ها می‌توان به عنوان تجربه برای برداشتن قدم‌های بعدی یاد کرد، نه مانعی برای حرکت‌های مشابه.

این طراح لباس و فیلمنامه‌نویس افزود: من با پنج طرح اجرا شده از مجموعه “شهرزاد” که اقتباسی از لباس اقوام و تلفیق سنت و مدرنیته است در جشنواره حضور داشتم. مجموعه “شهرزاد” با بیش از 25 طرح روایت “سنت، لایه زیرین مدرنیته “را بازگو می‌کند، در حالی که شخصیت‌های آن لباس هستند. همه لباس‌ها نام دارند و شاید این فرم روایت ناشی از دغدغه قصه‌گویی من در فیلمنامه‌‌نویسی باشد.

جبری افزود: در این سفر کارهای بسیار زیبا و درخور توجهی از طراحان دیگر را دیدم. به نظر من مهم‌ترین دستاوردی که در این سفر رقم خورد به رسمیت شناختن هنرمند طراح لباس و اعتماد به دانش و خلاقیت او برای حضور در فضایی حرفه‌ای به عنوان سفیران مد جهت ارائه پوشش ایرانی اسلامی بود.

او با اشاره به تعاملاتی که با طراحان ترک داشتند گفت: متوجه شدم که تصویر درستی از توانایی طراحان ایرانی ندارند ولی با گفتمان و دیدار از آثار طراحان ایرانی در نمایشگاه، دیدگاه شفاف و تازه‌ای به جریان مد و لباس در ایران پیدا کردند که قطعاً این نگاه محصول این سفر و حضور است.

جبری افزود: برای هر هنرمند جذاب‌ترین بخش سفر شناخت فرهنگ، هنر و آداب‌ورسوم کشور میزبان و پیدا کردن نقاط اتصال و اشتراک با فرهنگ آنجاست. ما با کشور ترکیه در ابعاد وسیعی اشتراک فرهنگی داریم که پوشش یکی از آن‌ها است. اما در مد و لباس ترکیه، پوشش در سطح جامعه به دو بخش قابل تفکیک تقسیم شده که قطعاً دلایل جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی نیز در آن مستتر است. بخشی از پوشش آن‌ها مربوط به مصرف‌کننده عام و تابع مد روز است و پوشش دیگری که در زنان دیده می‌شود حجابی است که شباهت زیادی به پوشش زنان کشورهای عربی دارد. همچنین بخش پراکنده و کوچکی هم وجود دارد که تلفیق بی‌ریشه‌ای از مد و حجاب است، مثل شلوار جین پاره با پوشش کامل سر. در مجموع نمی‌توان در سطح جامعه مد رایج برگرفته از فرهنگ پوشش اصیل ترکیه را مشاهده کرد.

جبری ادامه داد: شاید یکی از دلایل اینکه کشورهایی مثل ترکیه مد پذیر هستند نه مد ساز، همین مقوله باشد. در حالی که در ایران مانتو که بیشترین پوشش سطح جامعه را داراست، چادر و سرپوش با تلاش طراحان و تولیدکنندگان لباس با حفظ یکپارچگی، تنوع و تحول منحصربه‌فردی را تجربه کرده که وامدار پیشینه تاریخی پوشش است. شاخصه این پوشش همان پیراهن‌های متنوعی است که در اقوام مختلف دیده می‌شود و در حقیقت نقطه قوتی است برای مد ساز شدن پوشش ایرانی اسلامی که نیاز به توجه و حمایت مسئولین و اراده و عزم طراحان و دست‌اندرکاران مد و لباس دارد.

او با اشاره به اینکه ترکیه در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری در صنعت مد و لباس داشته است افزود: این موضوع می‌تواند با تغییراتی الگوی خوبی برای پیشرفت صنعت مد و لباس در ایران باشد. در بخش آکادمیک این جشنواره دیداری از دانشگاه آیدین داشتیم که فرصت خوب و قابل تأملی بود و دو نکته بسیار آموزنده برای ما داشت. موضوع اول نوع معرفی (پرزنت) بود. آن‌ها در معرفی شخصیت، خدمات و تولیدات خود بسیار عالی عمل می‌کنند. ما مردم شفاهی هستیم یعنی بیشتر روایت می‌کنیم و ترک‌ها ساعت‌ها وقت و هزینه صرف می‌کنند تا نشان بدهند چه کسی هستند، چه تولید می‌کنند و چه خدمات ارزنده‌ای قرار است به ما بدهند. به نظر می‌رسد در کشور ما جای این نوع پرزنت برای طراح، تولیدکننده و فروشنده خالی است.

جبری افزود: نکته بعدی توجه آن‌ها به منابع تاریخی و فرهنگی و پرداخت هزینه برای آن است. نمونه‌ای که با نام کوه نمرود در بخش پژوهش دانشگاه آیدین راه‌اندازی شده و با حضور بیست و چند طراح و مدت زمان چند ماهه با نمد و پارچه کتان انجام شده است مثال خوبی برای این موضوع است. همچنین سالنی برای نمایش و نگهداری این اثر برگرفته از یک مکان تاریخی برای معرفی توانمندی طراحان و پیشینه فرهنگی کشورشان تدارک دیده‌اند.

این طراح لباس افزود: بی‌شک ایران گنجینه‌ای از فرهنگ و هنر اقوام مختلف است و با صدها مکان تاریخی، مذهبی و تفریحی، و هزاران اثر هنری و ادبی، منابع بکری برای ایده‌پردازی طراحان لباس و اجرای پروژه‌های جهانی برای نشان دادن بخشی از فرهنگ و هنر ایران در غالب لباس در اختیار دارد. آثاری مثل شاهنامه که لباس در آن جایگاهی نمادین دارد.

جبری افزود: در پایان باید از کارگروه ساماندهی مد و لباس و آقای قبادی که با وجود تمام مشکلات همواره در کنار خانواده مد و لباس هستند و هر ایده‌ای که در راستای پویایی صنعت مد و لباس باشد را حمایت می‌کنند تشکر کنم. همچنین از آقای محبعلی که پیشتاز شدند و این سفر را تدارک دیدند سپاسگزارم.