سالی که آینده صنعت مد دگرگون شد/بهاره نریمیسا

تاریخ انتشار : 13 شهریور 1400

سالی که آینده صنعت مد دگرگون شد

#بهاره-نریمیسا

ری کاواکوبو یکی از متفاوت ترین و نیز خلاق ترین طراحان لباس در جهان است. وی از طریق طراحی لباس، مفاهیم فلسفی و اجتماعی را بیان می کند. از نظر بسیاری از مطبوعات و رسانه های صنعت پوشاک، کاواکوبو متعلق به امروز نیست و شاید چیزی عجیب و نامعمول را در خود پنهان می دارد. گویی زیبایی در نظر وی از گذرگاهی مخوف و تاریک عبور کرده است. در این مطلب به نقد و بررسی لباس های ساختارشکن کاواکوبو از دید منتقدان فشن و هدفها و دغدغه های وی برای طراحی اولین کالکشن خود که در پاریس به نمایش گذاشته شد، پرداخته می شود.لباس هایی که او طراحی می کرد، مردانه به نظر می رسیدند و اغلب از رنگ های طیف خاکستری، سیاه و سفید استفاده می کرد. وی در سال 1980 به پاریس رفت و اولین فروشگاه لباسش را افتتاح کرد. لباسها و اکسسوری های کاواکوبو از سوراخ ها، شکاف ها و حفره های کوچک و بزرگ که باعث می شدند نمای ظاهری لباس، کهنه و دست دوم به نظر آید، تشکیل شده بود. او برای ایجاد این شکاف ها پیش طرحی نداشت و سعی می کرد از روش دست بافت برای تولید پارچه های ناقص و معیوب استفاده کند.کاواکوبو می¬گذارد این حفره ها و شکاف ها همچون نقاشی های ژاپنی باعث شود مخاطب تخیل کند.او به مخاطب آزادی کاملی می دهد تا خود به تفسیر بپردازد. او این آزادی را در طراحی های لباس نیز الزامی می داند. اندیشه ی کاواکوبو آرام و ساکن است و از درون همین سکون و آرامش، زیبایی خالص مورد نظرش جلوه گر می شود. ناکامل بودن آثار وی از شکاف ها و برش ها آغاز می شود و به هویت ها و چهره ها هم می  رسد. به همین خاطر است که در برخی موارد چهره ی مدل های زنده را هم می پوشاند. او اولین طراحی بود که برای عکس های کاتالوگ ها و کت واک ها یش از مدل های غیر حرفه ای، شخصیت های دنیای هنر و چهره های سینمایی بهره گرفت.در سال 1981 خانه های مد پاریس طعم اولین طراحان جدید ژاپنی را چشیدند. در پاییز همان سال، ری کاواکوبو به فرانسه سفرکرد تا اولین مجموعه های خود را در اروپا به نمایش بگذارد. در سال 1981 مد پاریس در چهارچوب زیبایی ، حداکثرگرایی و تجملات بود. تا این که کاواکوبو شروع به تغییر این  رویه می کند. در این برهه از زمان به نظر می رسید لباس های او از همان جذابیت های زیبایی الهام گرفته شده است. پاره پاره شدن و عدم تقارن، جایگزین دوخت های یکنواخت و ظریف گذشته شد. این لباس ها در مقایسه با همتایان اروپایی خود کاملا غیرجنسی بودند و این نشان دهنده ی سنت شکنی طراحان ژاپنی بود.

یکی از تاثیرات اساسی این مجموعه، زیبایی شناسی فقر بود. ژنده پوشی، لبه های پاره، لبه های ناهموار و پارچه های پیچیده ی لایه لایه. ژاپن پس از جنگ دچار یک بحران اقتصادی طولانی مدت شده بود و تاثیرات آن باعث شد تا کاواکوبو از تصاویر ژاپنی های فقیر الهام بگیرد و آثارش را در خانه ی مد پاریس به نمایش بگذارد. لباس های او را دارای اشکال نامنظم و ناجور توصیف می کردند اما در واقع از زیبایی  خاصی برخوردار بودند. در آغاز دهه ی 1980، زمانی که رنگ ها به وفور در مد استفاده می شد، کالکشن کاواکوبو در پاریس لباس های غیر آکروماتیک و بدون ساختار، عمد تا با رنگ سیاه را نمایش می داد. لباس های کاواکوبو که از ارزش های زیبایی شناختی موجود در کشورهای غربی دور می شد، دارای ظاهری فقیرانه بودند. آنها بر اساس ارزش های زیبایی شناختی ژاپن ساخته شده بودند. ازآن جا که رنگ سیاه جنبه ی جدیدی را شامل می شد که فراتر از چهارچوب بیان رنگ غربی بود، توجه مردم را به خود جلب کرد و در دهه ی 1980 به رنگ عصرتبدیل شد.

مخاطبان پاریسی برای این رویکرد جدید طراح ژاپنی، آوانگارد نسبت به مد، که سرمایه گذاری کوتور در تجمل را تهدید می کرد، آماده نبودند. این مجموعه هم به عنوان انقلابی در صنعت مد تحسین شد و هم به خاطر سنت شکنی مورد ستایش قرار گرفت. از سویی برخی روزنامه نگاران، این مجموعه را مورد تمسخر قرار دادند. تمایل طراح به رنگ سیاه، یکی از اولین مواردی بود که منتقدان هنگام ورود او به صحنه ی بین الملل مورد توجه قرار دادند.منتقدان این مدل ها را با اجساد مقایسه کردند. چهره ها رنگ پریده و با حداقل آرایش آراسته شده بودند. کاواکوبو نشان داد که این گذار به عنوان فضایی از نقد زیبایی شناختی، فرصتی برای خلاء های صنعت مد و پوشاک است. کلمه ی ساختارشکنی برای این زیبایی شناسی استفاده شد. زشتی، زوال، از دست دادن، پراکندگی ، این ها دیگر نقطه ی تقابل مد نبودند. آن ها المان های جدیدی برای کار شدند.این رویکرد بعدها ضد مد نامیده شد.سبک زیبایی شناسی ری کاواکوبو فراتراز لباس است و تمام جنبه های برند او را در بر می گیرد. او به شکلی کنترل نشده و زیبا لباس های خود را در فروشگاه هایش به نمایش می گذارد و در عکاسی، طراحی گرافیک و حتی بسته بندی محصولاتش نیز حساسیت زیادی به خرج می¬دهد. او در این مورد گفته است:« هر کاری که من انجام می دهم در حقیقت، همه ی این کارها روش های مختلفی برای یک سری ارزش های مشترک هستند.»سال 1981 سالی بود که آینده ی فشن دگرگون شد. در حالی که کالکشن های منحصر به فرد ری کاواکوبو، مستقل از سنت های دنیای مد و فشن طراحی شده اند، کاملا با مد روز هماهنگ هستند. او همیشه در کالکشن هایش از فاکتورهایی که در یک زمان مشخص شده بسیار ترند بوده اند، استفاده کرده است. همچنین وی در این مورد گفته است:« آن چیزی که من دوست دارم به مردم بگویم، در روش کار یا رویکرد خلاقانه من مشخص نیست، بلکه بیشتر ارزش هایی است که من به آن ها اعتقاد دارم. به نظر من جالب نیست که همه ی افراد لباس های یکسان بپوشند یا به روش های مشابهی لباس های خود را با هم ست کنند. من قصد دارم مردم دنیا را متقاعد کنم که شجاع باشند و هر چیزی را به شکل دیگری امتحان کنند.»او زیبایی را در فکر تصادفی می بیند و نگاهی متفاوت به پیرامون خود دارد و می خواهد چیزی بیابد که هیچ کس آن را نیافته است. به عقیده ی وی خلق چیزی که قابل پیش بینی است بی معناست.، مد یک تظاهر و فریب کاری نیست بلکه باید به وسیله ی نگرشی آزاد راهی برای یافتن وجود زیبایی باشد. تضاد و مخالفت کاواکوبو با صنعت مد لباس در غرب تنها به ظاهر لباس ختم نشده و باید آن را به عنوان بخشی از کلیت یک سبک در نظر گرفت.

گرد آورنده :بهاره نریمیسا

chiamod