اندکی درباب فشن صلح/ جوانان/ اجتماع و ملل

برآمدن هیپی‌های صلح‌دوست، از دل جنگ پس از وقوع جنگ بین کشورهای آمریکا و ویتنام، تعارضات داخلی زیادی در ایاالت‌متحده ایجاد شد که حتی این کشور را تا مرز انقالب نیز کشاند؛ در جای‌جای این کشور می‌شد نشانه‌های خشم مردم را نسبت به دولت، به‌دلیل فقدان و آسیب ناشی از تبعات جنگ، مشاهده کرد. تظاهرات ضد جنگ زیادی برپا می‌شد و مردم به دخالت آمریکا در جنگ میان حکومت ویتنام شمالی و جنوبی اعتراض می‌کردند. در این میان، یکی از معروف‌ترین جنبش‌ها با نام جنبش هیپسترها یا هیپی‌ها به‌راه افتاد که بعدها تبدیل به یک خرده‌فرهنگ شد که بر روی شکل‌گیری سبک‌های مختلفی نیز تأثیر گذاشت؛ این خرده‌فرهنگ، عالوه بر فشن، در حوزههای دیگری همچون دکوراسیون داخلی، معماری، ادبیات، فیلم، موسیقی و حتی سبک زندگی نیز جای گرفت. هیپی‌ها، مردمانی بودند که خود را طرفدار صلح، آزادی و مخالف با جنگ، مصرف‌گرایی و سلسه‌مراتب دست‌وپا گیر رایج در زمانه خود می‌دانستند. نماد معروف صلح، برای اولین بار در اواخر دهه 60 میالدی، به‌عنوان عالمتی برای عالقه‌مندان به خرده‌فرهنگ هیپی، بر روی لباس‌ها طراحی شد. فرهنگ هیپی، بیش از هر چیز در لباس و استایل، بروز پیدا کرد. هیپسترها دوست داشتند که عشق به آزادی و رهایی و دوری از مصرف‌گرایی را در ظاهر خود به نمایش بگذارند و به‌همین دلیل به سراغ لباس‌های آزاد، رها، گشاد و حتی اورسایز می‌رفتند و معموال لباس‌های کهنه، مستعمل و حتی پاره و به‌اصطالح‌ ریش‌ریش، استفاده می‌کردند. از آنجایی که آن‌ها طبیعت را منبع الهامی برای صلح و دوستی می‌دانستند، المان‌هایی همچون گل و درخت و رنگ‌های شادی همچون قرمز و سبز در استایلشان زیاد دیده می‌شد. هیپی ها از منظر جامعه شناسی احتمالا تا این بخش از مقاله، که درباره منش هیپسترها توضیح داده شد، تقریباً برایتان آشنا بوده، اما هدف ما صرفاً بررسی سبک زندگی این نوع افراد نیست، بلکه قصد داریم تا این جنبش را بیشتر از منظر جامعه‌شناختی بررسی کنیم و بر روی این موضوع تمرکز کنیم که آیا سبک‌ها یا خرده‌فرهنگ‌های مختلف، که هیپی یکی از آن‌هاست،دقیقاً همان چیزی هستند که در تصور عموم وجود دارند؟ و آیا در همان ابتدا یا بعدها واقعاً به مانیفست‌های خود پایبند بوده‌اند یا خیر؟ تصویری که امروزه، در فیلم‌ها و سریال‌ها، از هیپسترها نشان داده می‌شود، جوانانی اهل شعر و موسیقی و ادبیات است، با لباس‌های گشاد و رنگی و نه‌چندان نو، که دائماً یا درحال رقص و آواز می‌باشند یا اینکه در ونی، که نماد صلح بر روی آن نقاشی شده، درحال سفر در جاده‌ها هستند. اما این جوانان، دقیقه از کجا پیدایشان شد؟ وقتی بین یک کشور با کشوری دیگر، جنگ درمی‌گیرد، مردان جوانی که به سن خدمت سربازی یا خدمت در ارتش رسیده‌اند، موظف هستند که خودشان را به ارتش کشور معرفی کنند و به اجبار وارد جنگ شوند. در این میان، همیشه افرادی هستند که عالقه‌ای به این کار ندارند و برخی از آن‌ها زیر بار اجبار نرفته و خود را پنهان کرده یا فرار می‌کنند. مسلم است که ارتش در پی سربازان فراری خواهد بود که یا آن‌ها را به اجبار وارد میدان جنگ کند یا اینکه در دادگاه نظامی، به جرم فرار از وظیفه‌ای ملی- میهنی، محاکمه کند. این اتفاق، در بحبوحه جنگ بین آمریکا و ویتنام، حدود بیست سال در آمریکا طول کشید و تقریباً‌ سه نسل را درگیر کرد. از طرفی این نکته را نیز درنظر بگیرید که آمریکا، کشوری آزاد
بوده و برای جوانان، مترادف است با عشق و شور زندگی، اما وقتی جنگ بر سر ملتی سایه می‌افکند. سیاهی را نیز با خود به همراه می‌آورد. غم و فقدان ناشی از تراژدی‌ها و از دست دادن‌های جنگی، خانواده‌ها را درگیر کرده بود و محیط زندگی را برای جوانان، دشوار. تعارضات، بیش از پیش شده بود و آستانه تحمل مردم، پایین آمده بود و همین امر بیش از پیش بر آتش اختالفات نسلی، که حتی در حالت عادی نیز وجود دارد، چه برسد به دوران جنگ، می‌افزود. در این میان بود که جوانان عاصی و فراری از شرایط زمانه، گروه‌هایی تشکیل می‌دادند تا بتوانند به‌دور از دغدغه‌های اجتماعی آن زمان، دمی را به خوشی بگذرانند، بدون دخالت سایرین، عشق‌ورزی کنند و بدون قرار گرفتن زیر سایه سیاه جنگ و تبعات آن زندگی کنند. طبیعتاً وقتی انسان، مدتی طوالنی، تحت فشار مزمن قرار می‌گیرد، واکنش‌هایی افراطی از خود نشان می‌دهد تا وضعیت موجود را انکار نماید؛ و برای این کار، چه عرصه‌ای بهتر از عرصه ظاهر و استایل، که اولین چیزی است که هم خود فرد با آن روبرو می‌شود و هم اطرافیان؟ اما تا زمانی که مشکل اصلی حل نشود، تبعات آن پابرجاست و انکار، صرفاً قضیه را پیچیده‌تر می‌کند و حتی اگر تا مدتی، ظاهر امر، موجه به نظر برسد، پس از مدتی، مشکل، به‌گونه‌ای دیگر و از جایی دیگر بروز پیدا می‌کند. بنابراین هیپسترها، که به‌نوعی، به نماد جنبش طرفدار صلح در دنیای فشن تبدیل‌شده‌اند، نوجوانان و جوانانی بودند که صرفاً به‌دنبال پناهگاهی امن و به‌دور از جنگ و سرشار از عشق و آزادی می‌گشتند. نوجوانی و عنفوان جوانی، مرحله‌ای است که معموال با عصیان و پرخاش و سرکشی همراه می‌باشد. حتی در حالت عادی و در نوجوانان معمولی نیز این پدیده، در نگاه اول، در استایلشان دیده می‌شود؛ یعنی ما در هر عصر و دورانی که زندگی کنیم، نوجوانانمان ظاهری متفاوت از آن دوره دارند، که معموال برای همعصرها عجیب، نامتعارف و حتی غیرمناسب به نظر می‌رسد. این پدیده، معموال در جوامع به امری عادی بدل شده، اما وقتی در عصری روی می‌دهد که با بحران همراه شده و حساسیت در جامعه به آستانه خطر رسیده، حضوری پررنگ‌تر و آسیب‌زاتر پیدا می‌کند.